آشنایی با تاریخچه زمین

این تقویم زمینی تعدادی از مهم‌ترین رویدادهایی را که منجر به شکل‌گیری زمین امروزی شده به نمایش می‌گذارد. روش

دیگری که به جز تاریخ‌های تقویمی، برای تقسیم‌بندی تاریخ زمین مورد استفاده می‌گیرد، استفاده از دوره‌های زمین‌شناسی

است. برای مثال دوره 545 تا 495 میلیون سال پیش به دوران کامبرین شهرت دارد.

شکل‌گیری زمین (4600 میلیون سال پیش)

سیاره زمین درحدود 4.6 میلیارد سال پیش به واسطه برخوردهای ابری صفحه‌ای شکل از موادی که منشا خورشید نیز بوده‌اند،

به وجود آمده‌است. گرانش به تدریج این گازها و غبارهای کیهانی را متراکم کرده و سیارک‌ها و سیاره‌های اولیه کوچکی به نام

شبه سیاره‌ها را به وجود آورد. این اجرام به صورت پی‌در‌پی با یکدیگر برخورد می‌کردند و به تدریج بزرگتر می‌شدند تا جایی که

سیاره‌های سامانه خورشیدی از جمله زمین شکل گرفتند. جزئیات چگونگی شکل‌گیری زمین هنوز موضوعی در دست مطالعه

است. دانشمندان بر روی شهاب‌سنگ‌ها و سنگ‌های قدیمی زمین مطالعه می‌کنند تا دریابند در سال‌های اولیه شکل‌گیری

سامانه خورشیدی چه رخ داده است. همچنین برای درک بهتر سال‌های اولیه این سامانه بر روی دیگر سامانه‌های خورشیدی

موجود در کهکشان راه شیری نیز مطالعه می‌شود.

شکل‌گیری ماه ( 4500 میلیون سال پیش)

نظریه‌های متعددی درباره نحوه شکل‌گیری ماه ارائه شده‌اند. قابل‌قبول‌ترین آنها بلافاصله پس از شکل‌گیری زمین در حدود

4.6 میلیارد سال پیش آغاز می‌شود. در آن زمان جرمی به اندازه سیاره مریخ با زمین برخورد می‌کند. بخشی از این

سیاره جوان که تیا نامیده می‌شود، جذب زمین شده و بخش بزرگی از قطعات آن نیز به اطراف پاشیده می‌شوند.  گرانش

این قطعات را نزدیک به هم در مدار سیاره زمین قرار داده و با برخورد این قطعات با یکدیگر، این قطعات آغاز به متراکم شدن

می‌کنند. ماه با بزرگتر شدن این توده شکل گرفته است. نمونه‌های سنگی جمع‌آوری شده از ماه درک بهتری از این کره

به وجود آورده و شواهد بیشتری برای پشتیبانی از نظریه برخورد غول‌آسا فراهم آورده است.

پایان بمباران‌های سنگین (3800 میلیون سال پیش)

درحدود 4 تا 3.8 میلیارد سال پیش دوره‌ای از بمباران‌های شدید سیارک‌ها و ستاره‌های دنباله‌دار چهره تمامی سیاره‌ها

از جمله زمین را مجروح کرد. بسیاری از حفره‌های عظیمی که بر روی ماه و دیگر اجرام سامانه خورشیدی دیده می‌شوند

طی این دوران به وجود آمده‌اند. یکی از نظریه‌ها بر این اساس است که امواج گرانشی ناشی از تعاملات میان مشتری و

زحل منجر به حرکت نپتون به سوی حلقه ستاره‌های دنباله‌دار در بخش‌های بیرونی‌تر سامانه خورشیدی شد. ستاره‌های

دنباله‌دار که دچار تغییر موقعیت شده‌بودند نیز به تمامی جهات حرکت کرده و با سیاره‌ها برخورد کردند. احتمال می‌رود این

اجرام مملو از آب بیشترین بخش آب اقیانوس‌های زمین را تامین کرده باشند. نشانه‌های این رویداد بر روی زمین به واسطه

سیستم صفحه تکتونیکی زمین و پدیده فرسایش به تدریج از بین رفته‌اند.

حیات اولیه: ورود اکسیژن به اتمسفر ( 2400 میلیون سال پیش)

زمان آغاز اولین شکل از حیات بر روی زمین، اجداد باکتری‌های مدرن، هنوز موضوعی برای بحث و جدل است،‌اما

شواهد موجود نشان می‌دهند این رویداد از 3.5 میلیارد سال پیش آغاز شده‌است. حیات اولیه باکتریایی منجر به ورود

اکسیژن به درون اتمسفر شد. با آزاد‌سازی اولین اکسیژن آزاد درون اتمسفر به واسطه فوتوسنتز سیانوباکترها، این

اکسیژن توسط آهن حل شده درون اقیانوسها جذب شده و دی‌اکسید آهن سرخ‌رنگ در بستر دریاها شکل گرفتند. 

با گذشت زمان، صخره‌های رسوبی مجزایی به واسطه این رسوبات اکسید آهنی به وجود آمدند. زمانی که آهن موجود

درون اقیانوس‌ها مصرف شدند،‌ اکسید آهن رسوب کردن را متوقف کرد و اکسیژن در حدود 2.4 میلیارد سال پیش در

اتمسفر آغاز به تولید شدن کرد.

زمین گلوله‌برفی (650 میلیون سال پیش)

زمین گلوله‌برفی نظریه‌ای را تشریح می‌کند که بر اساس آن سیاره زمین برای میلیون‌ها سال کاملا از یخ پوشیده شده

بود. این یخبندان کلی درحدود 650 میلیون سال پیش در دوران پیش کامبرینی آغاز شد، با اینکه امروز گمان می‌رود که

در گذشته بیش از یکی از این دوره‌های یخبندان بر روی زمین وجود داشته است که از نظر طول و مدت زمان با یکدیگر

متفاوت بوده‌اند. اما طی کامل‌ترین این دوره‌های یخبندان، تنها اشکالی از حیات باقی ماندند که می‌توانستند بر روی

سطح یخی زمین خود را حفظ کنند و یا نور خورشید را از زیر لایه‌های یخی به خود جذب کنند.

انفجار حیات (545 میلیون سال پیش)

طی دوران کامبرین، حیات بر روی زمین و در میان دریاها از وفور بیشتری برخوردار شد،‌ دورانی که در حدود 545 سال

پیش آغاز شد. فسیل‌های به جا مانده در سنگ‌های دوران پیش کامبرین اشکالی ساده از حیات از قبیل باکتری‌ها

هستند که با آغاز دوران کامبرین میزان پیچیدگی حیات افزایش پیدا می‌کند. سنگ‌های کامبرینی فسیل تعداد زیادی

از گونه‌های مختلف سخت پوست را در خود نگه‌داشته‌اند. این تغییر شکل مهم همواره به عنوان انفجار در حیات شناخته

می‌شود اما شواهد جدید مبنی بر این موضوع هستند که این تغییر در شکل حیات تدریجی‌تر از آنچه در گذشته تصور

می‌شد رخ داده است.

آغاز انقراض کلی (440 تا 450 میلیون سال پیش)

در پی انفجار حیات در دوران کامبرین، شواهد فسیلی نشان می‌دهند در آن دوران حیات به شدت متنوع شد. با این همه

این دوران دیری نپایید و دوران انقراض کلی جانداران آغاز شد. بزرگترین این رویدادها که پنج بار رخ داده‌اند به انقراض‌های

بزرگ کلی شهرت دارند. تغییرات آب و هوایی،‌فوران آتشفشان‌ها و برخورد سیارک‌ها همگی دلایلی هستند که برای

آغاز این دوران‌های انقراض عنوان شده‌اند. رویدادی که در حدود 65 میلیون سال پیش نسل دایناسورها را از روی زمین

برداشت،‌ یکی از این دوره‌های انقراض کلی بوده‌است که به باور عموم دانشمندان بر اثر برخورد یک شهاب‌سنگ بزرگ

با زمین آغاز شده‌است. اولین دوره انقراض کلی در حدود 450 تا 440 میلیون سال پیش آغاز شد.

آغاز متلاشی شدن پانجه‌آ ( 200 میلیون سال پیش)

پانجه‌آ که گاه پانجیا نیز نامیده می‌شود یکی از آخرین ابرقاره‌های زمین باستانی بوده‌است که در حدود 270 میلیون سال

پیش تشکیل شد و در حدود 200 میلیون سال پیش آغاز به تکه تکه شدن کرد. در آن دوران بیشترین بخش از خشکی‌های

زمین به تکه‌ای عظیم از خشکی‌ها وصل بود که یک‌سوم از سطح زمین را در بر می‌گرفت و اقیانوسی که این خشکی را

احاطه کرده بود نیز پانتالاسا نامیده می‌شد. حرکت صفحات تکتونیک زمین منجر به شکل گیری پانجه‌آ و چند تکه شدن آن

شد. پانجه‌آ در دوران پرمین و تریاسیک که دوره‌های تغییرات بزرگ زمین به حساب می‌آیند وجود داشت. انقراض کلی در

دوران پرمین که در حدود 248 میلیون سال پیش منجر به نابودی 96 درصد از گونه‌های زمین شد،  یکی از اصلی‌ترین رویداد‌ها

در این دوران به حساب می‌آید.

توسعه و نابودی صفحه‌های یخی (2.58 میلیون سال پیش)

درحدود 2.6 میلیون سال پیش در آغاز عصر پلیستوسن صفحات یخی عظیمی در نیمکره شمالی آغاز به شکل گرفتن

کردند. این صفحات یخی طی دوره‌های سردتر یخبندان توسعه پیدا کردند و طی دوره‌های گرمتر کوچکتر شدند.

انسان امروزی در دوره بینابینی یخبندان زندگی می‌کند که هولوسن نامیده می‌شود و از 11 هزار و 500 سال پیش

آغاز شده‌است. عصرهای یخبندان شواهد قدرتمندی از تغییرات شدید آب‌و هوایی که در گذشته زمین رخ داده‌اند

به شمار می‌روند.

زمین در آینده

چه بر سر زمین خواهد آمد؟ انسان امروزی نگران مسائلی از قبیل تغییرات آب‌و هوایی است که می‌تواند طی

دوره‌های متوالی بر روی زمین تاثیر قابل توجهی داشته باشد. با این‌همه بزرگترین تغییرات برای زمین عموما طی صدها

میلیون‌ یا میلیارد‌ سال رخ می‌دهد. ابرقاره‌ها ساخته شده و نابود می‌شوند،انقراض‌های کلی همه گونه‌های حیات را در

خود فرو‌می‌بلعند و تغییرات در سامانه خورشیدی نیز بر روی زمین تاثیر می‌گذارد. در نهایت این خورشید است که سرنوشت

زمین را مشخص خواهد کرد. میلیاردها سال دیگر با تمام شدن سوخت هیدروژنی خورشید کهنسال، خورشید به جرمی

غول‌پیکر و سرخ تبدیل خواهد شد و به اندازه‌ای بزرگ خواهد شد که تمامی بخش‌های سامانه خورشیدی و مدار زمین را

نیز در بر خواهد گرفت.

-عمومي‌ترين نام در جهان محمد است.
- اسم تمام قاره‌ها با همان حرفي كه آغاز شده است پايان مي‌يابد.
- چشمك زدن زنان، تقريباً دوبرابر مردان است.
- شما نمي‌توانيد با حبس نفستان، خودكشي كنيد.
- محال است كه آرنج‌تان را بليسيد.
- وقتي كه عطسه ميكنيد مردم به شما «عافيت باش» ميگويند، چرا كه وقتي

 عطسه مي‌كنيد قلب شمابه اندازه يك ميليونيم ثانيه مي‌ايستد.
- خوك‌ها به لحاظ فيزيك بدني، قادر به ديدن آسمان نيستند.
- وقتي كه به شدت عطسه مي‌كنيد، ممكن است يك دنده شما بشكند و

اگر عطسه خود را حبس كنيد،ممكن است يك رگ خوني در سر و يا

گردن شما پاره شود و بميريد.
- جليقه ضد گلوله، ضد آتش، برف‌پاك‌كن‌هاي شيشه جلوي اتومبيل و

چاپگرهاي ليزري توسط زنان اختراع شدند.
- تنها غذايي كه فاسد نمي‌شود، عسل است.
- كروكوديل نمي‌تواند زبانش را به بيرون دراز كند.
- حلزون مي‌تواند سه سال بخوابد.
- تمامي خرس‌هاي قطبي چپ‌دست هستند.
- در سال 1987 خطوط هوايي «امريكن ايرلاينز» توانست با حذف

يك دانه زيتون از هر سالاد سرو شده درپروازهاي درجه يك خود، چهل

هزار دلار صرفه‌جويي كند.
- پروانه‌ها با پاهايشان مي‌چشند.
- فيل‌ها تنها جانوراني هستند كه قادر به پريدن نيستند.
- در 4000 سال قبل، هيچ حيواني اهلي نبود.
- بطور متوسط، مردم آنقدر از عنكبوتها مي‌ترسند كه نمي‌توانند آن‌ها را بكشند.
- کوسه دارای 3500 دندان می باشد که از هیچ یک از انها استفاده نمی کند
- بدن انسان برای حفظ تعادل خود در حال ایستادن از سیصد عضله استفاده می کند
- یک موش کور قادر به حفر تونلی به طول 9 کیلومتر تنها در یک شب می باشد.
- سرعت سریعترین حلزون 2,3 میلیمتر در ثانیه می باشد یعنی یک کیلومتر در پنج شبانه روز
- بزرگترین مروارید دنیا 6و4 کیلوگرم وزن دارد این مروارید حدود هفتاد و یک سال

پیش در فیلیپین از داخلیک صدف بسیار بزرگ در آورده شد. متاسفانه این مروارید

گرد نیست.
- هزارپا ده هزار نژاد متفاوت دارد و جالبتر اینکه هیچ کدام هزار پا ندارند و بیشتر پا را

یک نوع نژادی دارد کهدر کالیفرنیا یافت می شود تعداد پاهای آن به هفتصد و پنجاه

تا می رسد.
- تقریبا نیمی از کل نشریات جهان در دو کشور آمریکا و کاناده منتشر می گردند.
- تعداد سلول های گیرنده بویایی در سگهای معمولی یک میلیارد و در سگهای

شکاری چهار میلیارد عددمی باشد.
- نوشابه های زرد رنگ زیان بارتر از نوشابه های سیاه رنگ هستند.

 

 توجه داشته باشید که باید بدون مکث جواب بدید !

۱ )یک فروند هواپیما در مرز آمریکا و کانادا سقوط میکند. بازماندگان از سقوط را در کجا دفن میکنند؟

کانادا – آمریکا – هیچکدام

۲) یک خروس در بام خانهای که شیب دوطرفه دارد، تخم میگذارد. این تخم از کدام طرف میافتد؟

شمال – جنوب – هیچکدام

۳ )خانمی عاشق رنگ قرمز است و تمام وسایل او به رنگ قرمز است. او در آپارتمانی یک طبقه که قرمزرنگ است، زندگی میکند. صندلی و میز او قرمزرنگ است.تمام دیوارها و سقف آپارتمان قرمزرنگ هستند. کفپوش آپارتمان و فرشها نیز قرمزرنگ هستند.تلویزیون هم قرمز رنگ است. سریع پاسخ دهید که پلههای آپارتمان چه رنگی هستند؟

۴ )پدر و پسری را که در حادثه رانندگی مجروح شده بودند، به بیمارستان میبرند.پدر در راه بیمارستان فوت میکند ولی پسر را به اتاق عمل میبرند. پس از مدتی دکتر میگوید من نمیتوانم این شخص را عمل کنم، به علت اینکه او پسر من است.آیا به نظر شما این داستان میتواند صحت داشته باشد؟

آری – خیر – هیچکدام

۵ ) اگر چهار تخممرغ، آرد، وانیل، شکر، نمک و بیکینگ پودر را با همدیگر مخلوط کنید، آیا کیک خواهید داشت؟

آری – خیر – هیچکدام

۶) آیا میتوانید از منزلتان بالاتر پرش کنید؟

آری – خیر – هیچکدام
۷ ) یک کیلوگرم آهن چند گرم سنگینتر از یک کیلو گرم پنبه است؟

۱گرم – ۱۰۰گرم – هیچکدام

۸ ) مردی به طرف یک پلیس که در حال جریمه کردن اتومبیل بود، میرود و التماس میکند که پلیس جریمه نکند ولی آقای پلیس قبول نمیکند. به پلیس نه یک بار بلکه هشت بار بد دهنی میکند.جواب دهید که این مرد چند بار جریمه خواهد شد؟

۸ بار – ۹بار – هیچکدام

۹ ) اگر تمام رنگها را با هم مخلوط کنید، آیا رنگین کمان خواهیم داشت؟

آری – خیر – هیچکدام

۱۰ ) گرگی به بالای کوه میرود تا غرش شبانهاش را آغاز کند.چه مدت طول میکشد تا به بالای کوه برسد؟

دوشب – پنجشب – هیچکدام

۱۱) اگر بهطور اتفاقی وارد کودکستان دوران کودکیتان شوید، آیا قادر به خواندن نوشتن و انجام جدول ضرب خواهید بود؟

آری – خیر – هیچکدام

۱۲) آیا امکان دارد یک نفر سریعتر از رودخانه میسیسیپی شنا کند؟

آری – خیر – هیچکدام

۱۳) آقای بیل اسمیت و خانم ژانت اسمیت از هم طلاق میگیرند. پس از مدتی خانم ژانت اسم اولیه خود را پس میگیرد.با این حال، پس از پنج سال با اینکه هنوز از آقای بیل اسمیت طلاق گرفته است، دوباره خانم ژانت اسمیت میشود. آیا این قضیه امکانپذیر است؟

آری – خیر – هیچکدام

۱۴) آقای جیم کوک مشکوک به قتل است ولی وقتی که پلیس از او سوال میکند که در موقع قتل کجا بوده است، آقای جیم میگوید در خانه مشغول تماشای سریال مورد علاقهام بودهام. حتی جزئیات سریال را برای پلیس شرح میدهد.آیا این موضوع ثابت میکندکه آقای جیم بیگناه است؟

آری – خیر – هیچکدام
۱۵) یک شترمرغ تصمیم میگیرد که به وطنش بازگردد.چه موقع برای پرواز او به جنوب مناسب است؟

بهار – پاییز – هیچکدام

۱۶ ) جمله بعدی صحت دارد.جمله قبلی غلط است.آیا این قضیه منطقی است؟

آری – خیر – هیچکدام

۱۷) آیا امکان دارد که یک اختراع قدیمیقادر باشد که پشت دیوار را به ما نشان دهد؟

آری – خیر – هیچکدام

۱۸ ) اگر بخواهید یک نامه به دوستتان بنویسید، ترجیح میدهید با شکم پر یا با شکم خالی بنویسید؟

پر – خالی – هیچکدام

جواب هارا در ادامه مطلب ببینید

 فرض کنید راننده اتوبوس برقی اید. در ایستگاه اول 6 نفر وارد اتوبوس می شوند ، در ایستگاه دوم 3 نفر بیرون می روند و 5 نفر سوار می شوند. راننده چند سال دارد؟

 پنج کلاغ روی درختی نشسته اند ، 3 تا از آنها در شرف پروازند ، حال چه تعداد کلاغ روی درخت باقی می ماند؟

 چه تعداد از هر نوع حیوان به داخل کشتی حضرت موسی برده شد؟

 شیب یک طرف پشت بام شیروانی شکلی ، 60 درجه و طرف دیگر 30 درجه است ، خروسی روی این پشت بام تخم گذاشته است. تخم به کدام سمت پرت میشود؟

 این سوال حقوقی است. هواپیمایی از ایران به سمت ترکیه در حرکت است و در مرز این دو سقوط می کند ، بازمانده ها را کجا دفن می کنند؟

 من دو سکه به شما می دهم که مجموعش 30 تومان می شود ، اما یکی از آنها نباید 25 تومانی باشد چطور؟

 جواب هارا درادامه مطلب ببینید.

 بخش چهارم - نور و رنگ

نور یکی از انرژی های مهم است. جایی که نور نباشد تاریک است و ما بدون نور نمی توانیم چیزی را ببینیم. برای اینکه جسمی دیده شود باید به آن نور بتابد، نوری که به جسم می تابد، از سطح آن بازتابش پیدا می کند. اگر نور بازتابش شده به چشم ما برسد، آن جسم را می بینیم. خورشید یک چشمه نور طبیعی است و بعضی از چشمه های نور مصنوعی هستند و انسان آنها را به وجود آورده مانند چراغ های روغنی و نفتی قدیمی.


رنگ های نور:
نوری که ازخورشید به زمین می رسد، از رنگ های گوناگونی تشکیل شده است. در آزمایشگاه نور را به کمک وسیله ای به نام منشور می توان تجزیه کرد. یعنی رنگ های مختلف را می توان از هم جدا کرد. منشور یک قطعه شیشه ای است.

حتماً دیده اید که پس از باران هوا آفتابی می شود و نور خورشید به ذره های ریز آب که هنوز در هوا وجود دارند می تابد. ذره های ریز آب هم مثل منشور، نور خورشید را تجزیه می کنند و رنگین کمال را به وجود می آورند. در واقع ذره های ریز آب باران در هوا، در روزهای آفتابی موجب تجزیه نور و ایجاد رنگین کمال می شود.

ذره بین چیست؟
معمولاً ذره بین ها را از شیشه و به شکل عدس می سازند. از این رو به آنها عدسی نیز می گویند. در صورت تابش نور خورشید به ذره بین، عدسی نور خورشید را در یک نقطه جمع می کند و به همین دلیل گرمای زیادی به وجود می آید. به این نقطه کانون عدسی می گویند. ممکن است در صورتی که کاغذی را روی کانون عدسی قرار دهیم، گرمای خورشید کاغذ را بسوزاند. به کمک عدسی هایی می توانیم تصویر اجسام را روی پرده نمایش دهیم.


کاربرد عدسی ها
عدسی ها در وسایل مختلفی مثل عینک های طبی، میکروسکوپ، تلسکوپ و دوربین های عکاسی استفاده می شوند. سطح عدسی ممکن است مثل آینه برآمده یا فرو رفته باشد. ولی مثل آینه های صاف نیست.

پرسش های بخش 4
1- کدام گروه چشمه ها ی مصنوعی نور می باشند؟

1- شمع، چراغ نفتی، ستارگان
2- شمع، لامپ نورانی، چراغ نفتی
3- شمع، خورشید، ماه
4- ستارگان، ماه، چراغ نفتی

2- کدامیک شبیه عدسی کار می کنند؟

1- آینه های محدب
2- آینه تخت
3- لامپ روشنایی
4- کوره آفتابی

3- تجزیه نور یعنی؟

1- مولکول های آن را از هم جدا کنیم.
2- استفاده از منشور.
3- رنگ های مختلف آن را از هم جدا کنیم.
4- نور خورشید را با عدسی در یک نقطه جمع کنیم.

4- چگونه می توانیم رنگ های مختلف نور را ببینیم؟

1- به وسیله عدسی
2- به وسیله تلسکوپ
3- به وسیله دوربین
4- به وسیله پاشیدن آب آب پاش به هوا

5- کدامیک از اجسام زیر شبیه عدسی عمل می کند؟

1- تنگ شیشه ای آب
2- آینه
3- سطح آب
4- بشقاب چینی

سؤالات تشریحی
1- دیدن اجسام چگونه امکان پذیر می شود؟

به وسیله نور

2- در چه صورت بازتابش نور تصویر ایجاد می کند؟

در صورتی که نور بازتابش شده به چشم ما برسد، تصویر درست می شود.

3- آیا زمین و ماه نیز چشمه های نور هستند؟

خیر

4- آیا مقدار نور چشمه های طبیعی را می توانیم به دلخواه کم یا زیاد کنیم؟

خیر، نمی توانیم ولی با استفاده از وسایلی مانند عینک آفتابی، پرده و سایبان می توانیم خود را از بازتابش شدید نور در امان نگه داریم.

5- ذره بین چیست؟ کانون عدسی کجاست؟

ذره بین شیشه ای است که به شکل عدسی ساخته می شود و موجب دیدن چیزهای دور و نزدیک می شود .
نقطه ای که عدسی می تواند تمام نورهای تابیده شده را در آنجا جمع کند.

6- نور پس از گذشتن از شیشه و آب چه تغییری می کند؟

می شکند و تجزیه می شود.

7- در چه وسایلی از عدسی استفاده می شود؟

دوربین، میکروسکوپ، تلسکوپ، دوربین عکاسی و عینک طبی.

8- نور سفید به چه رنگ هایی تجزیه می شود؟

قرمز، نارنجی، سبز، زرد، آبی، نیلی، بنفش

9- بین کوره آفتابی و ذره بین چه شباهت هایی وجود دارد؟

هر دو نور خورشید را به صورت انرژی گرمایی ذخیره می کنند.

اين باغ در شهر کويري شمال شرقي استان يزد و در بستر شهري و در انتهاي شرقي خيابان

گلشن طبس و بوسيله ميرحسن خان، سومين حاكم طبس، از سلسله خوانيني که به وسيله

نادرشاه به حکومت طبس منصوب شدند، احداث گرديد.

اين باغ با عمارتي در دو طبقه و زيرزمين كوچك، در يك نخلستان(2000 نفر خرما) با ابعادي

در حدود 266 متر در 260 متر بنا شده و به شماره 1310 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده

است. سردر ورودي باغ با نمايي از اندود گچ سفيد، رو به ميدان و سوي ديگر رو به باغ، با ايواني

دو ستونه و تزيينات آجري نقش‎دار ساخته شده است. 

اين باغ داراي دو خيابان اصلي متقاطع بوده و در مركز آن حوضي است با ابعاد 85/25*5/7 متر و

سه فواره، كه محوطه باغ را به چهار مربع بزرگ تقسيم مي کند‎ كه هر كدام از اين مربع‎ها با

گذرگاه‎هاي كوچكي به چهار كرت تقسيم شده، كه در داخل آنها 2500 اصله مركبات (درختان نارنج و...)

و انار (500 اصله) كاشته شده است.

اين باغ بر روي امتداد جريان آب چشمه‎هاي سرد و گرم كه به جانب طبس مي‎آيد شكل گرفته، آب

از انتهاي مجموعه وارد باغ شده و پس از آبياري كرتها و حركت در جويها و فواره‎ها از زير هشتي

ساختمان سردر مي‎گذرد و به شهر مي‎رود. طراحی این باغ بر اساس نمونه چهارباغ است که برگرفته

از آیات قرآن در مورد بهشت، دو نهر در آن همدیگر را قطع می‌نمایند. درختانی که گفته می‌شود 400

سال عمر دارند سایه دل انگیزی را در کنار دیوارهای کهن این باغ می‌گسترانند.

دومین باغی که دیلی تلگراف در میان زیباترین باغهای جهان معرفی نموده است،

باغ «عفیف‌آباد» یا باغ گلشن طبس می‌باشد. این باغ در منطقه‌ای واقع شده است که در میان دو کویر نمک‌زار ایران قرار دارد؛ اما کیفیت معجزه‌آسای آب این منطقه آبشارها و استخرهای طبیعی زیبایی را تشکیل داده‌اند که مادر طبیعت آنها را با چمنزارهای زیبا تزیین نموده است.

احساس واحه‌گونه این منطقه با وجود درختان قدیمی نخل، انار، مرکبات به همراه رایحه گلهای سرخس، رز و ختمی تکمیل می‌شود. جهانگردانی که از طبس دیدن کرده‌اند، از جمله سون هدین سوئدی در سال 1906 میلادی و آندره گدار فرانسوی، باغ گلشن را توصیف و از «درختان خرما و مرکبات»، «سایه‌ی خنک نخل‌ها»، «نغمه‌ی زیبای آب روان جوی‌ها»، «چمن‌های میان دو جوی»، «زمزمه‌ی باد در میان درختان» و «فواره‌های متعدد که آب را مانند تحفه‌ای به آسمان می‌فرستند» در آن باغ سخن رانده‌اند.

برداشت توصیفی و تاریخی باغ گلشن، تاحدودی انسان امروز را قادر می‌سازد تا گذشته را درک کند.

باغ گلشن یکی از دو عنصر اصلی شهر طبس است و متاسفانه ساختمان، سردر و دیوارهای زیبا و

تاریخی آن که بازگوکننده‌ی سلیقه‌های گذشتگان بوده، بر اثر زلزله‌ی سال 1357 از بین رفته‌اند و تنها

طبیعت سبز باغ از ایام گذشته سخن می‌گوید؛ طبیعتی شامل دوهزار نفر خرما، دوهزار و 500 اصله

مرکبات، 500 اصله انار و دیگر گیاهان از جمله‌ی طبیعت‌های موجود در باغ گلشن هستند.