فرآيند هوازدگي ، سنگ هاي قديمي را به تدريج متلاشي و تبديل به قطعات كوچك تر مي كند .
عوامل فرسايش مثل آب هاي جاري ، باد ، امواج و يخ هستند
نيروي جاذبه مواد حاصل از هوازدگي سنگ هاي بستر را حمل و آنها را خردتر مي كند .اين مواد را رسوبات مي گويند .
ذرّات ماسه در تلماسه هاي صحرايي ، گل رس در مرداب ، ريگ در بستر رودخانه ، حتي گرد و خاك روي وسايل منزل مثال هايي در مورد اين فرآيند بي وقفه هستند .
سرانجام رسوبات در محل هايي جديد مثل دريا ، درياچه صحراها ته نشين ( رسوب گذاري ) و به صورت لايه هاي روي هم جمع مي شوند .
رسوبات از تجمع خرده سنگ ها ، كاني ها در سطح زمين يا در اثر ته نشيني شيميايي مواد محلول درآب حاصل
مي شوند .
رسوبات نرم در اثر عوامل مختلف به سنگ سخت تبديل مي شوند ، اينها همان سنگ هاي رسوبي هستند كه
به صورت لايه هايي در طبيعت قابل رويت اند .
اهميت سنگ هاي رسوبي در اين است كه حدود 34% سطح قاره ها را مي پوشانند و محتوي فسيل اند كه
يكي از ابزارهاي مهم در مطالعه گذشته زمين است . در سنگ هاي رسوبي شواهد زيادي از منشارسوبات و شرايط
محيط رسوب زدگي آنها وجود دارد.
سنگ هاي رسوبي محل ذخيره و انتقال آب هاي زيرزميني هستند و به علت وجود ذخاير زغال سنگ ، نفت خام ،
گاز ، آب زيرزميني، نمك و كاني هاي مختلف مثل آهن ، اهميّت اقتصادي دارند . بعضي از سنگ هاي رسوبي
در ساختمان سازي ، جاده سازي و توليد سيمان ، گچ و آهك كاربرد دارند .
سنگ شدگي
به فرآيند تبديل رسوبات ناپيوسته به سنگ هاي رسوبي ، سنگ شدگي مي گويند . سنگ شدگي از راه هاي زير
صورت مي گيرد :تراكم : رسوباتي كه در محيط آرام مثل درياچه ته نشين مي شوند ، به ترتيبي روي هم قرار
مي گيرند كه مقدار زيادي فضاي خالي ( خلل و فرج ) بين آنها تشكيل مي شود . رسوب هاي ماسه دريك محيط رسوبي
آرام ممكن است حدود 40 تا 50 درصد حجم خودخلل وفرج داشته باشند . همچنانكه لايه هاي رسوبي برروي لايه هاي
اوليه ته نشين مي شوند ، ذّرات رسوبات لايه هاي اوليه ، در اثر وزن لايه هاي فوقاني فشرده و ميزان فضاهاي خالي
بين آنها كم مي شود .
به اين حالت به هم فشردگي و مستحكم تر شدن رسوبات را كه باعث كاهش فضاي خالي بين دانه هاي ته نشستي
مي شود ، تراكم مي گويند . اين عمل باعث خارج شدن آب موجود از بين ذرّات نيز مي شود . تراكم مناسب ترين راه
سنگ شدگي در سنگ هاي رسوبي دانه ريز مثل شيل است .
چسبيدن : آب هاي زيرزميني ضمن عبور از لايه هاي رسوبي ، مواد جامدي را كه خاصيت چسبندگي دارند در فضاهاي
خالي بين دانه هاي رسوبي ته نشين مي كند ، و آنها را به هم مي چسباند و در شبكه اي محكم نگهداري وبه سنگ
سخت تبديل مي كند .
اين عمل را چسبيدن يا سيمان شدگي گويند . مثل ماسه سنگ ، كه از بهم چسبيده شدن ماسه هاي ناپيوسته به
وسيله مواد چسبنده ايجاد مي شود .